جایگاه قسم در بین مردم لر

هرچند شرایط زندگی عشایر موجب آگاهی کم اینان از اعتقادات

صحیح اسلامی است ، با این وجود اعتقادات مذهبی آنها

 بسیار ریشه دار است . این اعتقادات در تار و پود زندگی

 آنها نفوذ کرده است و تاثیرات

 عمیقی بر بسیاری از رفتارها و هنجارهای فرهنگی _ اجتماعی

 عشایر

 قوم لر دارد . در این بین " قسم " یکی از بارزترین و مشخص ترین

 هنجار هایی است که ریشه در اعتقادات مذهبی این قوم

 دارد و به اعتقاد بسیاری از محققان مهمترین وجه پایبندی آنها

به باورها و عقاید

 مذهبی است .

علاوه بر قسم به قرآن و ائمه بین هر یک از طوایف لر بسته به شرایط

 اقلیمی

 و فرهنگی نوع خاصی از " قسم " بر زبان رانده می شود . به طور مثال

 در بین بختیاری ها قسم به امامزاده ها و " پیر " های محلی

 چون شاهزاده احمد ، سلطان ابراهیم پیر فزک و یا اشیایی

 چون " دار " و " برد " و الفاضی چون تو میری

 ( تو بمیری ) ، دینم به نات و غیره مرسوم است .

حرمت قسم در بین عشایر قوم لر جایگاه ویژه ای دارد .

 اینان بسیار خود

را پایبند قول و قسم شان می دانند و همین امر گاهی موجب می شود

 اشخاص به دلیل اینکه در حالت غیر طبیعی قسمی یاد کرده اند ،

برای حفظ قداست قسم یاد شده و اعتبار و آبروی خویش عملی

خلاف معمول را انجام دهند .

قسم جایگاه ویژه ای در مناقشات و مناسبات اجتماعی عشایر دارد ،

محمد بهمن بیگی در این مورد چنین می نویسد " قسم بیشتر

در موردی به کار می رود که طرفین بدون توسل به مقامات حاکم

 بخواهند در حضور یکی از ریش سپیدان و با قضاوت او به دعوای

 خود پایان بخشند " وی در ادامه اینگونه بیان می دارد " اهمیت

قسم به حکم اینکه معاملات اغلب شفاهی و طبق قول

 و وعده انجام می گیرد

 ، می باشد "

در اکثر این گونه مناقشات همانگونه که آورده شد به دلیل

شفاهی بودن معاملات

 آخرین چاره جویی قسم دادن طرفین دعوی می باشد و با توجه

به اعتقادات

 بسیار زیاد عشایر قوم لر به مسئله قسم کمتر پیش می آید کسی قسمی

 به دروغ یاد کند .

 

منبع : وبلاگ مندیر بهارون

آغاز کلام

   جلوۀ جانانه

تا از ازل یک جلوۀ جانانه کردی 

                                       فرزانگان دهررا دیوانه کردی

از عقل اول تا هیولای نخستین 

                                        منقونش از آن نرگس فتّانه کردی

از بهر صید طائران گلشن قدس   

                                      از خطّ وخالت طرح دام و دانه کردی

دانی چه با ما ای در یکدانه کردی 

                                    تا بر رخت آن زلف مشکین شانه کردی

پروا نکردی هیچ از پروانه سوزی 

                                     کاینسان بدورت جمله را پروانه کردی

پیمان گرفتی اول از دردی کشانت  

                                      وانگه یکایک را سر پیمانه کردی

آن مستطیع را بهر طواف خانه خواندی   

                                     این مستکین را مات صاحبخانه کردی

در حیرتم با آن همه جاه وجلالت  

                                  اندر دل بشکسته ام کاشانه کردی

 دادی حسن را آنچنان سوز وگدازی    

                                               کورا حریف استن حنّانه کردی

شعری از دیوان آیت الله حسن زاده آملی